Θεραπεία σχημάτων

η θεραπεία των προβλημάτων και των διαταραχών της προσωπικότητας

Θεραπεία σχημάτων

Η θεραπεία σχημάτων εφαρμόζει τις αρχές και τις τεχνικές της Γνωστικής Συμπεριφορικής θεραπείας, στην περιοχή των προβλημάτων της προσωπικότητας. Στα προβλήματα της προσωπκότητας συμπεριλαμβάνονται πολλά έιδη αυτοηττώμενων , ισόβιων και επαναλαμβανόμενων τρόπων συμπεριφοράς, που μέχρι σήμερα ήταν πολύ δύσκολο να αντιμετωπιστούν.

Εχει βρεθεί οτι οι γνωστικές-συμπεριφορικές προσεγγίσεις είναι πολύ αποτελεσματικές σε ένα πολύ μεγάλο εύρος διαταραχών. Η επιστημονική έρευνα αποδεικνύει την αποτελεσματικότητα τους στην αντιμετώπιση του άγχους, της κατάθλιψης, του στρες, των προβλημάτων στα ζευγάρια, της κατάχρησης ουσιών, των διαταραχών πρόσληψης τροφής, της αυπνίας και των σεξουαλικών διαταραχών.

Τα τελευταία χρόνια, η γνωστική συμπεριφορική θεραπεία επεκτάθηκε σε μια προσπάθεια να αντιμετωπίσει την πρόκληση της θεραπείας χρόνιων προβλημάτων της προσωπικότητας και κατ επέκταση την θεραπεία των διαταραχών προσωπικότητας. Οι διαταραχές προσωπικότητας συμπεριλαμβάνουν όχι μόνο συμπτώματα αλλά επίσης και τα “σχήματα” του καθενός ή αλλιώς τις πυρηνικές του πεποιθήσεις. Οι διαταραχές προσωπικότητας έχουν να κάνουν με δυσλειτουργικά σχήματα που αναπτύσσονται στην παιδική ηλικία και επαναλαμβάνονται σε όλη μας τη ζωή.

Η βασική άποψη είναι οτι τα σχήματα προκύπτουν απο ανεκπλήρωτες συναισθηματικές ανάγκες κατα την παιδική ηλικία. Έχουμε διατυπώσει πέντε συναισθηματικές ανάγκες για τα ανθρώπινα όντα.

Ασφαλείς δεσμοί με τους άλλους (ασφάλεια σταθερότητα, φροντίδα και αποδοχή)
Αυτονομία, ικανότητα και αίσθηση ταυτότητας
Ελευθερία έκφρασης ζωτικών αναγκών και συναισθημάτων
Αυθορμητισμός και παιχνίδι
Ρεαλιστικά όρια και αυτοέλεγχος

Πιστεύουμε οτι αυτές οι ανάγκες είναι καθολικές. Όλοι οι άνθρωποι τις έχουν αν και κάποια άτομα έχουν εντονότερες ανάγκες απο άλλους. Ένα ψυχολογικά υγιές άτομο είναι αυτό που μπορεί να αντιμετωπίσει λειτουργικά αυτές τις πυρηνικές συναισθηματικές ανάγκες […] Ο στόχος της θεραπέιας σχημάτων είναι να βοηθήσει τους ασθενείς να βρουν λειτουργικούς τρόπους να καλύψουν τις πυρηνικές συναισθηματικέα τους ανάγκες (σχήματα). Όλες οι παρμβάσεις του θεραπευτή κινούνται προς την επίτευξη του σκοπού αυτού.

“Πιστεύουμε οτι η προσέγγιση των σχημάτων είναι ασυνήθιστα συμπονετική και ανθρώπινη, σε σύγκριση με τις υπόλοιπες θεραπείες. Η θεραπεία σχημάτων μάλλον εξομαλύνει παρά παθολογικοποιεί τις ψυχολογικές διαταραχές. Ο καθένας έχει σχήματα, τρόπους αντιμετώπισης και επίπεδα λειτουργίας- απλώς είναι πιο ακραία και άκαμπτα στους ασθενείς που θεραπεύουμε. Η προσέγγιση αυτή απαιτεί ενσυναίσθηση και σεβασμό, ειδικά προς τα πιο σοβαρά περιστατικά, όπως είναι οι μεταιχμιακές διαταραχές της προσωπικότητας, που συχνά δέχονται μεταχείριση με ελάχιστη συμπόνοια και έντονη κατηγορία σε άλλες θεραπείες. Η αντιμετώπιση με ενσυναίσθηση κι η περιορισμένη “γονική υποκατάσταση” είναι κάποιες απο τις βασικές τεχνικές που οδηγούν τον θεραπευτή σε μια στάση φροντίδας απέναντι στους ασθενεις.”

Απο Jeffrey E. Young, Janet S. Klosko, Ανακαλύπτοντας ξανά τη ζωή σας, εκδόσεις Πατάκη ,Νοεμβριος 2005

Jeffrey E. Young, J.S. Klosko, M. E. Weishaar, Θεραπεία σχημάτων, ένας οδηγός για τον θεραπευτή.